دورترین کهکشان های عالم

اگر از یک اختر‌شناس بپرسید بزرگ‌ترین اجرام در مقیاس کیهانی کدامند احتمالا پاسخ خواهد داد "ابرخوشه‌های کهکشانی". نزدیک‌ترین این اجرام به ما ابرخوشه سنبله است که مرکز آن در فاصله ۵۰ سال نوری از ما قرار گرفته و کهکشان ما جایی در حومه آن قرار دارد. بخش مرکزی ابرخوشه سنبله شامل بیش از یک هزار کهکشان می‌شود و دارای جرمی بیش از یک کوادریلیون (۱۰ به توان ۱۵) برابر جرم خورشید است که به صورت ستاره، گاز، غبار، سیاهچاله، و از همه مهم‌تر ماده تاریک وجود دارد. وقتی در این مقیاس به کیهان نگاه می‌کنیم، آن را به صورت مجموعه‌ای لایتناهی از ابرخوشه‌های کهکشانی می‌بینیم که همانند یک تار عنکبوت سه بعدی پیچیده، توسط رشته‌هایی از کهکشان‌ها به یکدیگر متصل شده‌اند.

با این وجود کیهان اولیه در ابتدای تولد، بر خلاف ساختار امروزی مجموعه‌ای یکدست از ماده بوده است، اما پس از گذر زمان کوتاهی از انفجار بزرگ توده‌هایی از ماده متجمع شده و کهکشانهای بزرگ را شکل داده‌اند. اما چه زمانی کهکشان‌ها شروع به شکل دادن خوشه‌ها کردند؟

هنوز پاسخ این سوال را به درستی نمی‌دانیم. اما گروهی از پژوهشگران به سرپرستی پیتر کی پک (از Caltech) با بکارگیری مجموعه‌ای از تلسکوپ‌های فضایی و زمینی در طول موج‌های مختلف، گروهی کوچک از کهکشان‌ها را یافته‌اند که به طور گرانشی با یکدیگر مرتبط‌ند و از همه مهم‌تر در زمانی قرار داند که کیهان تنها ۱/۱ میلیارد سال عمر داشته است. این گروه کهکشانی با داشتن انتقال به سرخی در حدود ۵/۳ و با توجه به سن ۱۳/۷ میلیارد ساله کیهان، تصویری از خود در ۱۲/۶ میلیارد سال قبل را در اختیار ما قرار داده‌اند. خوشه کهکشانی گفته شده با نام COSMOS-AzTEC۳ در صورت فلکی سکستانت قرار دارد و شامل ۱۱ کهکشان مرئی است.

اغلب کهکشان‌های این خوشه مانند دیگر کهکشان‌های اولیه کوچک‌تر از راه شیری بوده و مملو از ستارگان در حال تشکیل‌اند. یکی از این کهکشان‌ها سیاهچاله‌ای را در خود جای داده است که جرمی بیش از ۳۰ میلیون برابر جرم خورشید برای آن تخمین زده می‌شود. تصور می‌شود این گروه کهکشانی بعد از این دورانی که ما اکنون در حال مشاهده آن هستیم، در یکدیگر ادغام شده و کهکشانی بزرگ‌تر مانند کهکشان ما را شکل داده‌اند. این کهکشان‌ها با توجه به فعالیت بسیار شدید آن‌ها، که در خوشه‌های دیگر از این نوع نیز دیده شده است، می‌بایست ده‌ها میلیون و یا صد‌ها میلیون سال قبل‌تر تشکیل شده باشند.

پیتر کی پک در این باره می‌گوید: "کشف این کهکشان‌ها مانند آن است که کلان شهرهایی مانند نیویورک و لندن را در زمانی مشاهده کنیم که تنها روستاهای کوچکی بوده‌اند." با مشاهده خوشه‌هایی از این دست در فواصل مختلف و مشاهده چگونگی تغییر آن‌ها در طول زمان اختر‌شناسان می‌توانند اطلاعات بدست آمده مانند تکه‌های مختلف پازل تارخچه تحول کیهان، کنار هم بچینند و به پاسخ این سوال دست پیدا کنند که چطور کهکشان‌های کوچک به یکدیگر پیوستند تا کهکشان‌های بزرگ‌تر، خوشه‌ها، ابرخوشه‌ها و دیگر ساختارهای بزرگ مقیاس را شکل دهند.

برای به دست آمدن این اطلاعات جمعی از تلسکوپ های مطرح سازمان های فضایی کشورهای مختلف نظیر هابل، سوبارو، اسپیتزر، کک و چاندرا به کار گرفته شدند که اهمیت مشارکت جهانی در پروژه های بین المللی را به خوبی نشان می دهد.

م.ح.اربابی فر

بخش دانش و زندگی

به نقل از: nojum.ir

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: